Sınav Kaygısı

Hemen her öğrenci sınav kaygısı yaşayabilir. Liseden mezun olan öğrenciler üniversite sınavı kaygısı duyabilir, ortaokulu bitiren öğrenciler liseye geçmek için sınavlara girerek sınav kaygısını tadabilir. Her ne kadar ben sınav kaygısı duymuyorum denilse de üniversite sınavına giren öğrencilerin %30’unda yoğun sınav kaygısı bulunmaktadır. Sınavda elde ettikleri bu başarı ise dolaylı olarak tüm hayatlarını etkisi altına almaktadır.

İnsan hayatı, makro ve mikro hesaplar içerir. Mesela bir firma kaç işçi çalıştıracağını makro hesabı yaparak buluyorsa, işçilerin kullanacağı küreklerin saplarının uzun mu olacağı, küreklerin ağzının geniş mi olacağı gibi hesaplar ise mikro hesabı ile gerçekleşir. İşte insan hayatı da böyle bir şeye benzer. ÖSS için ilköğretimi ve liseyi bitirerek konuları iyice pekiştirme hali makro düzeyi göstermektedir. Mikro düzey ise, sınavda üst düzey başarı sağlamak için motivasyonu yüksek tutmak ile ilgilidir. Kaygı düzeyi en ideal seviyeye çekilmeli, beslenme ve egzersizler sınav başarısını olumlu etkileyecek şekilde yapılmalıdır. Bu işlemler de mikro düzeyde ÖSS başarısını etkilemektedir. Mikro düzeyde alınan önlemlerin en etkilisi ise kaygı seviyesini optimum düzeyde tutmaktır.

Sınav Kaygısı Nedir?

Sınav kaygısı, sınav öncesinde öğrenilmiş bilgilerin, sınav sırasında etkin biçimde kişi tarafından kullanılmasını engelleyen ve başarıyı düşüren yoğun kaygı anlamına gelmektedir. Kaygı bir bakıma, insanın motive aracıdır. Ancak bir konu ile ilgili kaygı duyulmuyorsa o konu ile alakalı hiçbir girişimde bulunulmaz. Aynı şey sınavda da geçerlidir. Eğer bir öğrenci sınav kaygısını hissetmiyorsa, sınava gireceği sabah daha keyifli şeyleri yapar. Yani çizgi film seyretmeyi seviyorsa çizgi film seyreder ve bir yandan da sevdiği bir şeyi yiyebilir.

Ancak bazı çocuklarda sınav öncesinde huzursuzluklar başlar. Test çözerken yanıtları bilinen soruların cevapları yanlış işaretlenir, uykular kaçmaya başlar, devamlı sınavla ilgili olumsuz düşünceler baş gösterir. Bu haller içinde olan bir öğrenci sınav kaygısı yaşıyor demektir. Sınav kaygısı yaşayan birisinde vücuttaki kaslar gerilir, kalp atışları hızlanır, kan basıncı yükselir. Duygusal olarak endişeli bir hale bürünen kişi, karamsarlık, kızgınlık, zihinsel olarak unutkanlık ve dikkati toparlayamama gibi belirtiler göstermeye başlar.

Sınav Kaygısı Nedenleri Nelerdir?

Sınav kaygısı nedenleri çeşitlidir. Eğer bu nedenlerden birini ya da daha fazlasını gösteriyorsanız muhakkak bu konuda uzman birisi ile görüşmenizde fayda vardır.

• Öğrencinin derste öğrendiği bilgiler önemlidir. Sınav ise öğrenilen bu bilgilerin sınandığı bir kavramdır. Öğrenci bu sınav kavramını yanlış anlayarak kişiliğinin sınanması olarak algılaması sınav kaygısını oluşturabilir.
• Öğrencinin ailesi ve çevresi, sürekli başarı durumu bekleyebilir. Bu durum, sınavlarda öğrencinin sınav kaygısı yaşamasına neden olabilir.
• Daha önceden aldığı başarıların, gelecek zamanlarda olacak sınavlarda da başarıyı etkileyeceği düşünüldüğü için sınav kaygısı oluşabilir.
• Öğrencinin başarı durumunun başkaları ile sürekli kıyas halinde olması da sınav kaygısını oluşturur.
• Başarının başkalarının gözünde de saygınlığı artıracağı ancak aksi durumda kişinin saygınlığını yitireceği düşüncesi de kaygıyı oluşturan nedenler arasındadır.
• Kişinin sınavda göstereceği başarının gelecekteki mutluluğunu da etkileyeceği düşüncesi, kişinin sınav kaygısını oluşturmasına neden olur.
• Kazanmak ve başarılı olmaktan başka hiçbir alternatifi düşünmeyen kişilerde sınav kaygısı oluşur.
• Bildiklerini unutmak ve başarılı olamayacağını düşünmek, sürekli bu duygularla yaşamak da sınav kaygısını ön plana çıkarır.
• Sınav hazırlığının yetersiz olması, bilgi birikiminin az olması, sınav gününe kadar sürekli çalışmak, öğrencilerin kendi aralarında sürekli sınavı konuşması da sınav kaygısını tetikler.
• Öğrenciler, sınava çalışırken öğrenmek için değil sadece sınavı geçmek için çalışırlar. Bu durum kişinin bildiklerini de unutmasına yol açar. Öğrenmek için çalışmak, kişiyi geleceğiyle ilgili başarıya götüreceği öğrenciler tarafından unutulması da sınav kaygısını oluşturur.

Sınav Kaygısına Karşı Neler Yapılabilir?

Yoğun sınav kaygısı yaşayan öğrencilerin, sınavla ilgili gerçek olmayan dış korkularından uzaklaşmaya çalışmaları gerekir. Bu düşünceler kafadan atılmalı ve olumsuz düşünceler olumlu düşüncelere çevrilebilmelidir. Objektif gerçeklere dayandırılan düşünce ve yaklaşım sayesinde farklı alternatif cevaplar bulunur ve gerçekçi olabilmek daha kolaylaşır.

Yoğun sınav kaygısı yaşamak istemeyenler, kendisini kaygıya düşüren insanlardan uzak durmalıdır. Olumsuz ifadeleri kullanan, sizde heyecan yaratacak kişilerin fikirlerinden konuşmalarından uzak durulması, dikkate alınmaması gerekir. Geçmişte yapılan hatalar asla hatırlanmamalı ve suçluluk duyulmamalıdır. Bu konuda yapılacak tek şey yapılan hatayı tekrar yapmamak için daha dikkatli olmaktır.

Birçok öğrenci sınavları, hayatın temeline koyar. Ancak burada unutulmaması gereken şey, sınavların her zaman hayattaki bir sonraki sürece gitmek için bir araç olduğudur. Hiçbir zaman bir başkası ile kıyaslama yapılmamalıdır. Öğrenci elinden gelenin en iyisini yapmalı ve başkaları ile yapılan kıyaslara aldırmamalıdır.

Sınav kaygısı, yoğun sınav kaygısı birçok öğrencinin kabusudur. Ancak bu durumun da bir çözümü bulunmaktadır. Yapılan tüm çalışmalara rağmen sınav kaygısından kurtulamayabilirsiniz. Bazen ne yaparsanız yapın sınav kaygısı ile bir türlü başa çıkamayabilirsiniz. Böyle bir durumda yapmanız gereken şey profesyonel yardım almaktır. Bunun için Konak Psikolog Danışmanlık Merkezi’mizin uzman kadrosu ile iletişime geçerek profesyonel hizmetlerimizden yararlanabilirsiniz.